mrt 16, 2015

Wat is er te kiezen bij het waterschap?

admin Geen categorie 2 Comments

In Nederland innen we belastingen voor het waterschap. Dit heeft er in de afgelopen decennia voor gezorgd dat wij veilig en onbezorgd kunnen wonen in een natte, zompige delta. Toch heb ik een haat-liefdeverhouding met de directe verkiezingen voor de waterschappen. Liefde omdat ik van het werk van de waterschappen houd. Zij bieden ons kwetsbare land veiligheid tegen de kracht van het water. En haat, omdat de verkiezingen de tijds-as waarop successen moeten worden geboekt sterk verkort en de focus verschuift van samenwerking naar het uitvergroten van verschillen tussen politieke partijen.

CEO Annemieke Nijhof van Tauw Group deelt haar visie op de waterschapsverkiezingen

Wie belasting betaalt, mag zijn zegje doen over datgene waarvoor hij betaalt. Toch vind ik dat directe verkiezingen niet het middel zijn om deze bestuurslaag te benoemen. Bij verkiezingen hoort ‘stemmen trekken’ en het presenteren van resultaten of juist klagen over het gebrek hier aan. Het verkort daarmee de periode waarop succes geboekt moet worden. Vier jaar is voor waterschappen echt té kort. Heel veel projecten voor waterbeheer vragen lange en degelijke voorbereiding. Daarnaast weet de gemiddelde burger niet wat er op het spel staat, doordat het waterbeheer in ons land zo goed is geregeld. Dat zie je bijvoorbeeld doordat er sinds 1953 gelukkig geen grote watersnoodrampen meer zijn geweest.

Belangenvertegenwoordiging
Toch staat er veel op het spel en natuurlijk valt er wat te kiezen. Het is te makkelijk om te zeggen dat een links of rechtse dijk er hetzelfde uitziet. Of dat een gemaal niet links- of rechtsdraaiend is. In het waterbeheer komen heel veel belangen samen. Een boer in Friesland heeft een ander belang dan een schipper of recreatieondernemer die het uitgebreide stelsel van vaarwegen nodig heeft. Een projectontwikkelaar die graag een nieuwe woonwijk wil realiseren, kijkt met een ander oog dan een ecoloog die werkt aan de ecologische hoofdstructuur. Daarmee raken de waterschappen ons allemaal en is het van belang dat een waterschapsbestuur al deze belangen een stem geeft. Maar wat voor de burger niet meer te volgen is, is dat er zowel landelijke partijen uit de algemene democratie meedoen aan de verkiezingen (en die bijvoorbeeld de waterschappen willen opheffen) én speciale waterschapspartijen. En als we dan ook eerlijk vertellen dat in het bestuur naast gekozen vertegenwoordigers óók nog stoelen gereserveerd zijn voor vertegenwoordigers van bedrijven, landbouw en natuurorganisaties snappen de meeste mensen niet meer hoe hun stem tot zijn recht komt.

Indirecte verkiezingen
Ik hoop daarom oprecht op een hoge opkomst voor de waterschapsverkiezingen, al is dat tegen beter weten in. Een lage opkomst biedt ongetwijfeld aanleiding voor een discussie over de democratische legitimatie. Ik zou willen pleiten om de volgende waterschapsverkiezingen indirect plaats te laten vinden. Net zoals we aanstaande woensdag indirect kiezen voor de senatoren in de Eerste Kamer. Waterschappen zouden bijvoorbeeld verkozen kunnen worden door de lokale of provinciale politiek. De burger kiest de vertegenwoordigers voor zijn gemeente of provincie en die vertegenwoordigers verkiezen de waterschappen.
Ga woensdag dus gewoon stemmen, want het werk van de waterschappen raakt ook jouw achtertuin. Maar laten we ons er samen hard voor maken om deze verkiezingen over vier jaar op een andere manier uit te voeren.

Annemieke Nijhof
CEO Tauw Group